مهم ترین نکات اساسی جوجه کشی مرغ

جوجه کشی مرغ

جوجه کشی از پرندگان مختلف دارای اصول خاصی است که با توجه به طبیعت آن پرنده میتواند تفاوت بسیاری با دیگر طیور داشته باشد . توجه اصولی به این نکات میتواند پایه ساز یک جوجه کشی موفق را فراهم سازد که بدون شک در پی آن سودآوری مد نظر پرورش دهندگان محقق خواهد شد .

برای جوجه کشی بهتر از تخم های جوجه درآور مرغ که توسط بسیاری از افراد برای پرورش آن ها و کسب درآمد انجام می شود نیز باید اصول مخصوص به این پرنده مورد توجه قرار گیرد .این موارد شامل خرید تخم نطفه دار با کیفیت، رعایت المان های مختص این پرنده و نوع دستگاه جوجه کشی نیز می شود. المان های مهم برای جوجه کشی عبارتند از دما ، رطوبت ، چرخش و تهویه هوا می باشد که از مهم ترین عوامل در افزایش راندمان جوجه کشی محسوب میشود.

لزوم توجه به این عوامل در مواقعی خودنمایی می کند که کاربر با مشکلات فراوانی در جوجه کشی همچون عدم خروج جوجه ها و یا شکست کامل در جوجه کشی مواجه می شود .

در این مقاله از سایت جوجه کشی به آموزش اصول اولیه و بسیار مهم در جوجه کشی مرغ محلی یا همان مرغ بومی خواهیم پرداخت که بدون شک کمک شایانی به شما در جوجه کشی موفق خواهد کرد .

دستگاه جوجه کشی ۳۰۰۰ تایی

مشاوره خرید

۱- تهیه تخم های نطفه دار برای جوجه کشی مرغ

اولین قدم در شروع جوجه کشی انتخاب تخم نطفه دار مناسب است . عدم انتخاب تخم مناسب سبب بوجود آمدن مشکلات بسیاری خواهد شد که ممکن است کاربر به اشتباه مشکلات پیش آمده را متوجه دستگاه و یا مشکلات دیگر تلقی کند . پس در قدم اول نیاز به آشنایی با راه های شناسایی تخم های نطفه دار مناسب خواهید داشت .

روش های شناخت تخم نطفه دار با توجه به تعداد مورد نیاز و محل خرید نطفه متفاوت است . برخی از مراکز صنعتی که به صورت تخصصی اقدام به فروش تخم های نطفه دار میکنند دستگاه های مکانیزه و بسیار پیشرفته ای برای شناسایی تخم نطفه دار دارند . البته چنین دستگاه هایی بییشتر در مراکز صنعتی موجود می باشد که کمتر اقدام به فروش محدود تخم نطفه دار میکنند و بیشتر به صورت فله ای این تخم ها را به مرغداری ها واگذار میکنند .

کاربران عمومی برای تست تخم نطفه دار نیازمند استفاده از روش های سنتی هستند که می توان از آنها به شناسایی تخم با چراغ قوه ی مخصوص اشاره کرد . در پست آموزش نطفه سنجی می توانید به طور کامل روش های نطفه سنجی دقیق را یاد بگیرید .

علاوه بر شناسایی تخم نطفه دار باید از خرید تخم های مشکل دار نیز بپرهیزید .

در انتخاب تخم نطفه داری به موراد زیر توجه کنید :

۱- تخم هایی که در نقاط مختلفشان دارای ترک و مشکلات شکسته شدگی باشند . این مورد به این دلیل می باشد که پوسته ی تخم مانع از انتقال مستقیم گرمای دستگاه می شود . اگرتخم شکسته باشد ، دما به صورت مستقیم به داخل تخم رفته و سبب تبخیر سریع آن می شود . این مورد علاوه بر نابودی کامل تخم ، سبب ایجاد مشکلات بهداشتی حاوی از تبخیر مواد داخل تخم برای تخم های دیگر می شود که بر کل تخم ها تاثیر منفی خواهد گذاشت.

۲-تخم هایی که بدشکل هستند . گرد کامل که سرو ته تخم معلوم نمی باشد و یا بیضی شکل کامل می باشد .

۳- تخم هایی که یا بسیار کوچک هستند یا بسیار بزرگ . تخم های کوچک که به دلیل اندازه بسیار کوچک آنها ، نطفه تغذیه ی کافی نخواهد داشت و در نتیجه یا بسیار ضعیف به دنیا خواهد آمد و یا اینکه در داخل تخم تلف خواهد شد . تخم بسیار درشت نشان از سن بالای مرغ تخم گذاز است که این مورد نیز میتواند سبب تلف شدن جوجه داخل تخم شود .

۴- تخم های کهنه . تخمی که برای مدت زمان زیادی بعد از جمع اوری نگهداری می شود امکان تبدیل شدن به نطفه ی بسیار پایینی دارد . این مشکل به دلیل تبخیر آب و مواد داخل تخم صورت می گیرد که راه تشخیص آن نیز سبک بودن تخم نسبت به تخم های مشابه می باشد .

۵- تخم هایی که خونی و آلوده هستند . مرغ های بیمار، بخصوص مرغ هایی که به بیماری های گوارشی دچار هستند ، در صورت تخم گذاری ، تخم آلوده تولید خواهند کرد . در این صورت نطفه داخل تخم با مشکل مواجه شده و به صورت کامل رشد نمیکند و درنتیجه تلف خواهد شد .

۶- محیط آلوده ی تخم گذاری : در صورتی که محیط تخم گذاری آلوده به باکتری ها و نجاسات باشد، بدنه ی آلوده ی تخم میتواند سبب انتقال بیماری به تخم های دیگر شود که در نتیجه سبب آسیب کلی به تخم های نطفه دار و جوجه ها خواهد شد .

۷- تخم هایی که از جفت گیری مرغ و خروس های جوان حاصل می شود . این مشکل به دلیل عدم بلوغ کامل در خروس های جوان در ۱۴ روز ابتدایی جفت گیری و در نتیجه عدم ایجاد اسپرم خواهد بود . این مورد به صورت عینی قابل تشخیص نیست .

علاوه بر موارد فوق، خریدار باید موارد زیر را نیز در نظر داشته باشد :

۱- به هیچ وجه به صورت اینترنتی اقدام به خرید تخم نطفه دار نکند . معاینه ی حضوری تخم نطفه دار همانطور که در موارد بالا هم اشاره کردیم بسیار مهم است .

۲- محل خرید تخم نطفه دار از محل جوجه کشی دور نباشد . در وحله ی اول نیاز است که از شهر خود اقدام به خرید تخم نطفه دار کنید . فواصل زیاد همراه با تغییرات اقلیمی و آب و هوایی خواهند بود که تغییر ناگهانی این تغییرات در تخم ها سبب نابودی آنها خواهد شد .

۳- طبق تجربه ، بهتر است در وحله ی اول تعداد کمی تخم خریداری کنید و سبب با اطمینان از فروشنده اقدام به خرید عمده ی تخم کرده و جوجه کشی اصولی را انجام دهید .

به طور کلی ، تخم نطفه داری که برای جوجه کشی مرغ استفاده میکنید باید تازه و سالم باشند. برای خرید تخم های تازه حتما توصیه می شود که از مکان های نزدیک تخم ها را خریداری کنید و گله فروشنده را حتما مشاهده کنید. درصد نر (نسبت یک به دو یا یک به سه حتما حتما حتما رعایت شده باشد )، شرایط مکان نگهداری و تغذیه مرغ های مولد در خارج شدن جوجه های سالم از تخم موثر هستند.

۲- بهترین درصد نر به ماده برای جوجه کشی مرغ چه قدر است؟

درصد نر مناسب برای مرغ سه به یک است. یعنی به ازای هر سه مرغ باید یک نر وجود داشته باشد. زیاد بودن مرغ ها یا کم بودن خروس ها منجر به ضعیف شدن نطفه و عدم خروج و یا ضعیف شدن جوجه های هچ شده می شود.

مکان نگهداری نیز باید تمیز و عاری از هرگونه آلودگی و عفونت باشد. زیرا این عامل می تواند منجر به مریض شدن مرغ ها و خروج جوجه های آلوده به باکتری و عفونت از تخم های نطفه دار شده و باعث مریض شدن و نابودی گله شود.

۳- نگهداری تخم ها

تخم های نطفه دار را می توانید حداکثر تا ۷ روز پس از جوجه کشی بیرون از ماشین جوجه درآوری نگهداری کنید. اگر بیشتر از این مدت تخم ها را در خارج از دستگاه نگه داری کنید ، احتمال خراب شدن آن ها وجود دارد و طبیعتا راندمان جوجه کشی نیز کاهش پیدا خواهد کرد.

نطفه تخم ها در دمای ۲۵ درجه سانتی گراد فعال می شود بنابراین تخم ها را باید در دمای ۱۶ تا ۱۸ درجه سانتی گراد انبار کنید.

تخم ها را قبل از قرار دادن در دستگاه جوجه کشی به مدت یک روز در دمای ۲۵ درجه قرار دهید و دستگاه را نیز به مدت یک روز روشن نگه دارید تا از صحت عملکرد آن اطمینان پیدا کنید.

علاوه بر نگهداری ، همانطور که اشاره شد باید در انتقال و حمل و نقل تخم نیز توجه کافی داشته باشید که عدم توجه به حمل صحیح و فاصله ی زیاد محل جوجه کشی با مرکز خرید سبب بوجود آمدن مشکلات بسیاری در جوجه کشی از این تخم ها خواهد شد .

اغلب کسانی که به دنبال جوجه کشی مرغ هستند تصور میکنند با شرایط خیلی آسانی مواجعه هستند ولی در جوجه کشی ۴ عامل دما ، رطوبت ، چرخش تخم و هوا نیز دخیل اند.

کل فراینده جوجه کشی همین چهار شرط ساده است ، اما کار با مرغ و جوجه کشی از مرغ کار چندان ساده ای نیست.

۴- شستشوی تخم های نطفه دار

تخم هایی که از کلواک مرغ خارج می شوند دارای میکروب و آلودگی هستند.

گاهی اوقات بستر نیز دارای رطوبت و آلودگی است و وقتی تخم ها بر روی زمین می افتند آلوده می شوند. بنابراین لازم است که تخم ها از آلودگی برطرف شده و ضدعفونی شوند.

بسیاری از کارشناسان بر این عقیده هستند که تخم ها را نباید با استفاده از آب بشوئید زیرا منجر به ساییده شدن پوسته آن شده و آهک جلوی منافذ روی آن را می گیرد و مانع تنفس نطفه می شود. به جای آن می توانید سطح پوسته را با استفاده از پارچه های زبر و یا مسواک بشوئید.

۵- چیدن تخم های نطفه دار

تخم های نطفه دار را باید طوری در داخل دستگاه بچینید که قسمت پهن تخم ها رو به بالا باشد زیرا سر جنین در زمان تشکیل رو بالا می شود و در صورت رو به بالا قرار دادن قسمت باریک تخم ، جوجه پس از تشکیل شدن در داخل تخم خفه می شود.

پس اگر بخواهید تخم ها را به صورت عمودی قرار دهید باید تخم با زاویه و قسمت پهن آن رو به بالا باشد و یا به صورت افقی و بدون زاویه در داخل دستگاه قرار بگیرد. بسیاری از افراد باسابقه ، با نشانه گذاری اولیه بر روی تخم این کار را انجام میدهند .

۶- شرایط مناسب برای جوجه کشی از مرغ

طول مدت جوجه کشی از مرغ ۲۱ روز است که ۱۸ روز اول آن مرحله ستر و ۳ روز آخر آن مرحله هچر است. جوجه کشی از مرغ در روز ۱۹ ام وارد مرحله هچر می شود و باید چرخش تخم ها از آن زمان متوقف شود. دمای مناسب برای مرحله ستر ۳۷.۶-۳۷.۵ درجه سانتی گراد و دمای مناسب مرحله هچر مقدار اندکی کمتر و برابر ۳۷ درجه سانتی گراد است. رطوبت مطلوب نیز برابر ۶۰ درصد می باشد. تخم ها باید در مرحله ستر چرخانده شده و در مرحله هچر ثابت قرار گیرند. تهویه هوا و اکسیژن رسانی نیز از فاکتورهای مهم در جوجه کشی است.

در بسیاری از دستگاه های جوجه کشی اتوماتیک این موارد به صورت خودکار تنظیم می شود . به طوری که دستگاه روی روزشمار قرار گرفته و در موعد مقرر تغییرات در دما و رطوبت به صورت اتوماتیک بر روی دستگاه اعمال می شود . اما در چنین مواردی نیز نیاز است که کاربر به صورت مداوم ، شخصا دستگاه را چک کند . دلیل این امر اشتباه در محاسبه ی دستگاه های دیجیتالی است . با این حال پیشرفت تکنولوژی اشتباه در این مورد را به صفر رسانده است .

۷- جوجه کشی طبیعی از مرغ

در جوجه کشی طبیعی از مرغ ، مرغ کرچ بر روی تخم های نطفه دار می خوابد و شرایط لازم برای جوجه کشی را فراهم می کند. مرغ کرچ به صورت غریزی چرخش تخم ها را هر ۴ ساعت یا ۶ ساعت یک بار می چرخاند. چرخاندن تخم ها مانع چسبیدن نطفه به پوسته و تلف شدن تخم ها می شود.

دما عامل رشد نطفه و جنین در داخل تخم است. به دلیل حرارت و دما نطفه در داخل تخم از حالت گازی به مایع و از حالت مایع به جامد تبدیل می شود. رطوبت تامین شده توسط مرغ کرچ منجر به نرم شدن پوسته و شکستن راحت تخم ها توسط جوجه ها در زمان هچ می شود.

۸- جوجه کشی مصنوعی از مرغ

جوجه کشی مصنوعی از تخم های جوجه درآور با استفاده از دستگاه های جوجه کشی نیز امکان پذیر است. دستگاه های جوجه کشی یا جوجه درآوری در ظرفیت های مختلف تولید می شوند. اگر مایل هستید که از تخم های نطفه دار کمتری جوجه کشی کنید بهتر است که از دستگاه های جوجه کشی با ظرفیت کم مانند دستگاه جوجه کشی خانگی استفاده کنید. برای جوجه کشی از تعداد بیشتری تخم مرغ می توانید از انواع دستگاه جوجه کشی صنعتی استفاده کنید.

ماشین های جوجه درآوری به صورت های اتوماتیک و حرفه ای در بازار وجود دارند. دستگاه های جوجه کشی حرفه ای برای افراد حرفه ای طراحی شده اند و در استفاده از آن ها باید اطلاعات جوجه کشی انواع مختلف پرندگان مانند مرغ را داشته باشید. این دستگاه ها بیشتر به صورت انالوگ طراحی می شوند و امکانات اتوماتیک کمتری نسبت به دستگاه های آماتور اتوماتیک دارند .

اما در استفاده از دستگاه های جوجه کشی اتوماتیک نیازی به دانستن اطلاعات جوجه درآوری ندارید. در برخی از دستگاه ها کافی است نوع پرنده را انتخاب کنید ، دستگاه به صورت اتوماتیک شرایط لازم برای جوجه کشی را فراهم می کند.

این شرایط در چیپ های دیجیتالی دستگاه به گونه ای تعبیه شده است که با انتخاب نوع پرنده ، رطوبت و دمایی که قبلا توسط سازنده برای آن پرنده تعیین شده است ، در دستگاه اعمال میشود . از طرفی دیگر روزشمار نیز مطابق با این تغییرات اعمال شده و تمامی مراحل جوجه کشی به صورت اتوماتیک انجام می پذیرد.

با استفاده از دستگاه های جوجه کشی اتوماتیک و تمام اتوماتیک گروه صنعتی اسکندری می توانید از ۶ نوع پرنده از جمله  مرغ ، پرورش غاز ، کبک ، بلدرچین ، بوقلمون و اردک جوجه کشی کنید. سوپرمینیاتورهای گروه صنعتی اسکندری از برد هوشمند و سخنگو نیز بهره می گیرند. برای کسب اطلاعات از این دستگاه ها به صفحه ی آنها در فروشگاه سایت مراجعه کنید .

۹- تنظیم دما و رطوبت در ماشین های جوجه درآوری اسکندری

برای تنظیم دما و رطوبت در ماشین های جوجه درآوری روز دنیا از سنسورهای بسیار حساس کالیبره شدهاستفاده می شود.

یکی از این سنسورهای بسیار شناخته شده که در تمامی دستگاه های جوجه کشی اسکندری نیز مورد استفاده قرار میگیرد ، سنسورهای SHT ساخت کشور سوئیس می باشند که در بهترین دستگاه جوجه کشی خارجی موجود نیز جزو اولین انتخاب ها برای سنسور دما و رطوبت می باشد .

این سنسور در طول مدت عملکرد خود به هیچ عنوان از کالیبره خارج نمی شوند و به دلیل دقت بالایی که دارند در برخی صنایع حساس مانند ساخت ابزار آلات پزشکی و نظامی – دفاعی نیز کاربرد دارند.

برای تامین حرارت در دستگاه های جوجه کشی از هیتر یا المنت استفاده می شود. برای تامین رطوبت نیز با توجه فناوری به کار رفته در دستگاه از ظرف آب و اسفنج ، پد سلولزی و پمپ آب و فناوری التراسونیک استفاده می شود.

پد سلولزی با استفاده از فناوری نانو طراحی و ساخته می شود و قادر است تا ۱۰ برابر حجم خود آب جذب کند.

پد سلوبزی در واقع از روی هم قرار گرفتن کاغذهای موجود دار به صورت لایه لایه ساخته می شوند. اگر لایه های پد با ۴ میلیمتر طول موجود روی هم قرار گیرند و زاویه ی ۸۰ درجه نیز داشته باشند پدسلولزی ای خواهند ساخت که در بازار با نام ۴۰۸۰ شناخته می شود .

در فناوری التراسونیک نیز با استفاده از امواج مافوق صوت مولکول های آب از هم جدا شده و با تشکیل مه رطوبت مورد نیاز دستگاه تامین می شود.

۱۰- نطفه سنجی یا کندلینگ

اهمیت نطفه سنجی و کندلینگ را در مرحله ی انتخاب تخم نطفه دار به صورت کامل توضیح دادیم . مجددا تاکید می کنیم که انتخاب تخم نطفه دار سالم ، اولین قدم در مسیر جوجه کشی موفق می باشد . عدم توجه به این مورد سبب شکست در جوجه کشی ، و سرگردانی کاربر در پیدا کردن دلیل جوجه کشی ناموفق خواهد شد .

۱۱- طول مدت جوجه کشی از تخم های نطفه دار مرغ

طول مدت جوجه کشی از تخم های نطفه دار انواع مختلف مرغ ۲۱ روز است. از این ۲۱ روز ، ۱۸ روز را مرحله ستر و ۳ روز آخر را مرحله هچر تشکیل می دهد. جوجه ها ممکن است اندکی زودتر و یا دیرتر از ۲۱ روز از تخم خارج شوند.

زود یا دیر خارج شدن از تخم ها به نژاد ، اندازه تخم ، سن گله مولد و مخصوصا دما بستگی دارد. دمای بیشتر باعث خروج زودتر جوجه ها از تخم های نطفه دار و دمای کمتر باعث هچ دیرتر تخم ها می شود.

هرچه سن گله مولد بیشتر باشد اندازه تخم ها بزرگتر شده و در نتیجه دیرتر هچ می شوند. مدت نگهداری بیشتر تخم ها قبل از جوجه کشی نیز باعث خارج شدن دیرتر جوجه ها از تخم ها می شود.

حتی در دستگاه های اتوماتیک نیز ، کاربر باید به صورت منظم دستگاه ه را چک کند و از عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل نمیاد .

۱۳- زمان خارج کردن جوجه ها از ماشین جوجه درآوری

تخم ها را باید یک روز پس از خارج شدن جوجه ها از دستگاه جوجه درآوری خارج کنید. جوجه ها هنگام خروج از ماشین جوجه درآوری مرطوب هستند بنابراین خروج زودتر آن ها از دستگاه جوجه درآوری می تواند منجر به سرماخوردگی و تلف شدن جوجه ها شود. خارج کردن دیرهنگام جوجه ها نیز می تواند باعث اتمام ذخیره زرده داخل جوجه ها شود.

درب دستگاه را در مراحل پایانی جوجه کشی باز نکنید

باز کردن درب محفظه دستگاه جوجه کشی پس از خارج شدن اولین تخم از دستگاه جوجه کشی می تواند منجر به از دست رفتن کل جوجه ها شود. درب محفظه دستگاه را می توانید پس از ۲۴ ساعت از هچ اولین جوجه باز کرده و جوجه ها را از دستگاه خارج کنید.

۱۴- آب دستگاه جوجه کشی و محیا کردن رطوبت :

در برخی از دستگاه ها به خصوص دستگاه های جوجه کشی کوچک و دست ساز، به منظور تامین رطوبت ، آب در داخل دستگاه قرار داده میشود. مقدار آب باید با توجه به تعداد تخم ها در داخل دستگاه قرار داده شود . در دستگاه های استاندارد تولیدی ، درجه بندی مشخصی برای مقدار آب وجود دارد که کمک بسیاری به کاربر در تعیین مقدار آب مورد نیاز در دستگاه می کند .

در دستگاه های بزرگتر از رطوبت سازهای التراسونیک استفاده می شود. این رطوبت سازها در خارج از دستگاه قرار میگیرند و رطوبت را به وسیله ی لوله ی رابط به داخل دستگاه انتقال می دهند . جالب است بدانید که به منظور کنترل رطوبت تولیدی در این رطوبت سازها ، دستگاه رطوبت ساز به کنترلر دستگاه جوجه کشی متصل میشود و این کنترلر دستگاه جوجه کشی است که فرمان روشن شدن و یا قطع شدن رطوبت ساز را صادر می کند .

کنترلر نیز با استفاده از سنسور تخمین روطوبت که پیشتر در مورد آن صحبت کرده ایم ، رطوبت را تخمین زده و اقدام به تنظیم میزان رطوبت مورد نیاز میکند .

ابی که به منظور ایجاد رطوبت در دستگاه های رطوبت ساز و یا در کف دستگاه جوجه کشی مورد استفاده قرار میگیرد باید کمترین میزان املاح را داشته باشد . به منظور کاهش میزان املاح در داخل آب بهتر است آب مدت زمانی (بیشتر از ۲۴ ساعت) به صورت ثابت نگه داشته شود تا املاح سنگین موجود در آب ته نشین شوند .

از سویی دیگر آب مورد استفاده باید کاملا پاک و عاری از هرگونه آلودگی میکروبی و شیمیایی باشد . این مورد بخصوص در استفاده از آب چاه نمود پیدا میکند . در صورتی که قصد استفاده از آب چاه را به منظور تولید رطوبت در دستگاه جوجه کشی دارید می بایست با استفاده از کلر اقدام به ضدعفونی آب مصرفی کنید .

۱۵- دلایل تلفات جنین در مراحل پایانی جوجه کشی

تغیر المان ها مانند کاهش رطوبت و اکسیژن رسانی و کاهش و افزایش دما می تواند منجر به تلف شدن جوجه ها در مراحل پایانی جوجه کشی باشد. معمولا تلفات جنین در دمای ۳۹ درجه سانتی گراد شروع می شود و در دمای ۴۲ درجه سانتی گراد همه جنین ها در مدت کوتاهی از بین می روند.

نتیجه گیری : 

در این مقاله به صورت کلی در مورد اطلاعات حیاطی که هر کاربر به منظور یک جوجه کشی موفق مورد نیاز دارد صحبت کردیم . عدم توجه به هرکدام از این عوامل می تواند موجب ضرر و زیان مالی و شکست در جوجه کشی شود .

هر چند بسیاری از این موارد سطحی و کم اهمیت به نظر می آیند، اما تاثیر آنها در جوجه کشی بخصوص برای صاحب نظران این عرصه، کاملا اثبات شده و قابل قبول است . پس حتما قبل از اقدام به جوجه کشی موراد مختلف را مورد بررسی قرار داده و از محیا بودن تمامی شرایط لازم اطمینان حاصل نمایید .