پرورش مرغ بومی اصلاح شده
۱-۱ پرورش مرغ بومی – مدیریت جوجه
پرورش مرغ بومی یک صنعت و سنت و یک شغل پر درآمد با یک برنامه ریزی و علم و اصول درست
۱-۱ آماده سازی جهت پذیرش جوجه در پرورش مرغ بومی اصلاح شده
رمز موفقیت پرورش مرغ بومی، داشتن برنامه مدیریتی موثر قبل از رسیدن جوجه ها به فارم است .
- در هر فارم جوجه ها را به صورت تک سنی پرورش دهیم . از جدا بودن کامل جوجه های جوان از جوجه های مسن تر اطمینان یابید . پرورش جوجه ها باید درسیستم تمام پر- تمام خالی با یک برنامه بهداشتی مناسب انجام گیرد . کارگران فقط باید در داخل فارم مورد نظر فعالیت کنند.
- وسایل مورد نیاز دوره پرورش را قبل از رسیدن جوجه ها، تمیز و ضدعفونی کنید. باید برنامه های بیوسکوریتی همیشه و در تمام مدت سال و دورانی که فارم نیز خالی از جوجه است به اجرا گذاشته شود .
- فارم مادر باید از امنیت کافی برخوردار باشد . برای ماشین هایی که وارد فارم میشوند ابتدا مراحل تمیز کردن چرخها انجام گیرد . فقط مسئولین و پرسنل باید اجازه ورود به فارم را داشته باشند و ورود آنها به فارم نیز باید پس از طی مراحل کامل بیوسکوریتی( موارد مهم در برنامه بیوسکوریتی:۱٫ حذف تمام مواد آلی از سالن. ۲٫ انتخاب مواد شوینده مناسب . ۳٫ شستشو و ضد عفونی با دقت بدون اهمال در کار. ۴٫ ضد عفونی با یک عامل ضد ویروس قوی، مثل فرمالدئید یا فرمالین بصورت مه پاشی.) که شامل دوش گرفتن و استفاده از لباسهای مخصوص است انجام شود . درب آشیانه ها نیز باید در مواقع غیر ضروری کامال بسته باشد .
۱-۲ طراحی برای جوجه ریزی در پرورش مرغ بومی اصلاح شده
تراکم جوجه ریزی با در نظر گرفتن شرایط محیطی و یا شرایط آب و هوایی منطقه ای تعیین میگردد. به یاد داشته باشید که خروسها سنگین تر از مرغها هستند و برای دستیابی به وزن مورد نظر باید سطح بیشتری در اختیار آنها قرار گیرد .
- در هر بار جوجه ریزی ممکن است اندازه گله متفاوت باشد، بنابراین لازم است از تــــــــعداد دقیق جوجه ریزی آگاه باشید.
- تمام کف سالن را با پوشال بپوشانید تا از اتلاف حرارت جلوگیری شود . پوشال بستر را با چنگک یکنواخت و فشرده نمائید. بستر ناهموار ایجاد درجه حرارت غیریکنواخت در نقاط مختلف بستر مینماید و باعث می شود که تعدادی از جوجه ها در داخل قسمت های ناهموار بستر و یا در زیر وسائل جمع شوند و این مسئله از دسترسی جوجه ها به آب و دان در این مرحله حساس می کاهد .
- قبل از رسیدن جوجه ها با تهویه مناسب ، گازها و گرمای ناشی از ضدعفونی کردن سالن را خارج نمایید. گاز فرمالین ( فرمالدهید که نام علمی آن متانال است، گازی با بوی تند و زننده‌است و کوچک‌ترین آلدهید به شمار می‌آید.) میتواند باعث ایجاد مشکلات در یکنواختی و کاهش میزان رشد اولیه گردد.
- براساس شرایط آب و هوایی سالن ها را ۲۴ تا ۴۸ ساعت قبل از رسیدن جوجه ها گرم کنید . این کار باعث اطمینان یافتن از دمای مناسب بستر در هنگام قراردادن جوجه ها در سالن می گردد. با کنترل مرتب دستگاهها از سالم بودن همه وسایل گرمازا اطمینان یابید .
- از عملکرد درست تهویه حداقل از روز قبل از جوجه ریزی اطمینان حاصل کنید . هرگز هوای تازه را فدای هزینه گرم کردن هوای سالن نکنید .
- دو آبخوری اضافه برای هر ۱۰۰ پرنده فراهم نمائید و آنها را در نزدیک دانخوری قرار دهید .
- تجهیزات دانخوری نباید به طور مستقیم زیر مادر مصنوعی قرار گیرند و دان باید درست قبل از رسیدن جوجه ها به فارم در دانخوریها توزیع شود .
- به ازای هر ۷۵ پرنده ، یک سینی دانخوری تهیه نمایید . از تازه بودن دان در دانخوریهای کمکی اطمینان حاصل کنید و به جوجه ها اجازه استفاده از دان مانده را ندهید .
- گارد احاطه شده مادر مصنوعی( ترجیحا” شبکه توری ) نباید بیش از ۴۶ سانتی متر ارتفاع داشته باشد. حداکثر تراکم پرنده در محدوده هر مادر مصنوعی ۳۰ جوجه در هر متر مربع می باشد . از نور جذب کننده برای نگه داشتن پرنده در نزدیکی منبع حرارتی استفاده نمایید . برای کمک به یافتن آب و دان در هفته اول شدت نور باید حدودا ۲۰ – ۳۰ لوکس باشد .
محافظ مادر مصنوعی
در پرورش مرغ بومی دور مادرهای مصنوعی را به ارتفاع ۳۶-۴۶ سانـتی متر محصور نمایید . شبـکه های سیمی ، با سوراخهایی به ابعاد ۲/۵ سانتی متر برای تابستان ارجح میباشد . محصور کننده و یا محافظ باید اطراف منبع حرارتی و یا در طول سالن قرار گیرد . بعد از هفت روز محافظ را به خارج از سالن منتقل کنید.
۱-۳ نور در پرورش مرغ بومی اصلاح شده
در ۴۸ ساعت اول ورود جوجه ها نور را به طور پیوسته در اختیار پرنده قرار گیرد . شدت نور باید حداقل ۲۰ لوکس باشد تا مطمئن شویم که جوجه ها آب و دان را به راحتی پیدا خواهند کرد .تمام سالن های پرورش مرغ مادر بومی باید ضد نور باشند .
۱-۴ کوتاه کردن نوک در پرورش مرغ بومی اصلاح شده
کوتاه کردن نوک جوجه ها در گله های مادری که تـحت شرایـط کامـل کنـترل نور ، پرورش می یابند معمولا لازم نمی باشد .در شرایط پرورش در سالن های باز و یا در وضعیتی که شدت نور غیرقابل کنترل باشد، جهت کاهش حالت تهاجمی طیور ممکن است کوتاه کردن نوک جوجه ها ضروری باشد . در صورت لزوم ، کوتاه کردن نوک مرغها و خروسها باید در سن ۱۰-۷ روزگی و به درستی انجام گیرد . برای کاهش استرس و یکنواختی بهتر ،تا ۳-۲ هفته بعد از کوتاه کردن نوک میزان دان در دانخوریها را افزایش دهید.
مرغها در پرورش مرغ بومی
تقریبا یک سوم از نوک بالا و پایین را با روشی مناسب کوتاه کنید . درصورتیکه کوتاه کردن به درستی انجام شده باشد طول نوک بالا و پایین همسطح می باشد . در سن ۱۸ هفتگی اندازه نوک مرغها را به دقت کنترل کنید و مطمئن شوید که رشد نوک آنها به حدی نیست که به جفتگیری گله آسیب برسانند. نوک پرندگانی که خیلی بلند است و یا نوک های قاشقی شکل و طوطی مانند یا دیگر ناهنجاریهای نوک که ممکن است دسترسی طیور را به آب و دان مشکل نماید ، باید در حد استاندارد اصالح شود .
خروسها در پرورش مرغ بومی
حصار دور محوطه جوجه ریزی در پرورش مرغ بومی
جهت دستیابی به یکنواختی مناسب و حداکثر پتانسیل باروری ، باید کوتاه کردن نوک خروسها به دقت و درستی انجام گیرد. تنها ناحیه کراتینی نوک را کوتاه کنید. نوک پرندگان را در سن ۱۸ هفتگی به دقت کنترل کنید و نوکهایی که دارای رشد مجدد بوده و یا دارای وضعیت غیرطبیعی هستند باید مجددا کوتاه شوند.کوتاه کردن نوک خروسها ، باعث کاهش آسیب به مرغها در دوره جفتگیری می گردد و به موثر بودن جفتگیری کمک می نماید.
دوره رشد – مرغ بومی
درک و تفهیم منحنی وزن بدن در دوره رشـد بسـیار مهـم اسـت و میتـوان ایـن دوره را بـه سـه قسـمت تقسـیم کرد . اولین دوره ۶-۵ هفتگی است کـه یکنـواختی و انـدازه بـدن بـه دسـت آمـده در ایـن دوره در ادامـه زنـدگی پرنده تعیـین کننـده و مهـم اسـت . دومـین دوره ۱۶ -۶ هفتگـی اسـت کـه پرنـدگان بایـد تحـت برنامـه غـذایی دقیقی قرار گیرند تـا از افـزایش وزن آنهـا جلـوگیری شـود . سـومین دوره بعـد از ۱۴ هفتگـی اسـت کـه در ایـن دوره گله به افزایش رشد جهت آماده شـدن بـرای رشـد جنسـی و رسـیدن بـه یکنـواختی مناسـب بـدون در نظـر گرفتن وضعیت وزن بدن نیاز دارد .
