وظایف دستگاه جوجه کشی ( ماشین جوجه کشی ) چیست؟
وظایف دستگاه جوجه کشی (ماشین جوجه کشی ) چیست؟ ماشین جوجه کشی محفظه ای است که در آن تمام شرایط لازم برای تبدیل تخم نطفه دار به جوجه رعایت می شود. اصول کلیه دستگاه های جوجه کشی ، چه آنهایی که بسیار ساده و چه آنهایی که بزرگ و دارای ظرفیت زیادی هستند یکسان است. در دستگاه های جوجه کشی شرایط لازم از قبیل حرارت ، رطوبت ، تهویه و چرخش تخم مرغ تامین می شود.
حرارت در ماشین جوجه کشی :
کنترل حرارت یکی از عوامل ساده و در عین حال حیاتی برای یک جوجه کشی موفقیت آمیز است . حرارت لازم در طول دوره جوجه کشی بین ۳۵ تا ۴۰ درجه سانتی گراد است ولی به طور متوسط در طول دوره جوجه کشی حرارتی معادل ۳۸ درجه سانتی گراد به کار برده می شود. اگر حرارت در حد پایین خود یعنی ۳۵ درجه باشد ممکن است جوجه ها چند روزی دیر تر از زمان طبیعی از تخم خارج شوند و اگر حرارت در حد بالا یعنی ۴۰ درجه باشد جوجه ها چند روزی زودتر ازز زمان طبیعی از تخم خارج می شوند. مثلا در حرارت ۵/۳۹ زمان جوجه کشی ۵/۱۹ روز و در حرارت ۵/۳۵ درجه این مدت به ۵/۲۳ روز افزایش می یابد .
هر گونه نوسان در حرارت دستگاه جوجه کشی باعث کاهش راندمان جوجه کشی و یا غیر طبیعی بودن جوجه ها می شود ولی اثرات سوء ناشی از کاهش حرارت به مراتب کمتر از اثرات سوء ناشی از افزایش آن است . کاهش حرارت که گاهی در اثر قطع منبع حرارتی دستگاه جوجه کشی صورت می گیرد سبیب غیر طبیعی بودن جوجه ها می شود. در صورتی که بالا رفتن حرارت مثلا ۱/۴۱ درجه سانتی گراد و به مدت ۳ ساعت بب تلفات شدید می شود.
درر دستگاه های جوجه کشی مختلف و بنابر توصیه کمپانی سازنده آنها درجه حرارت ممکن است اندکی متفاوت باشد . در ماشین هایی که قسمت تخم مرغ گیر ( ستر ) و جوجه گیر ( هچر ) آن از یکدیگر مجزا است حرارت درقسمت هچر دستگاه جوجه کشی یک درجه سانتی گراد کمتر از قسمت ستر دستگاه جوجه کشی است زیرا در سه روز آخر که تخم مرغ ها در قسمت هچ دستگاه جوجه کشی قرار می گیرند بایستی از تبخیر شدید آب جلوگیری به عمل آید و به همین منظور علاوه بر کاهش حرارت در هچر رطوبت آن نیز زیاد تر از رطوبت قسمت ستر دستگاه جوجه کشی می باشد .
رطوبت نسبی دستگاه جوجه کشی :
به علت حرارت موجود در ماشین جوجه کشی مقداریی آب از تخم مرغ ها تبخیر می گردد. برای جلوگیری از تبخیر آب و جبران رطوبت از دست رفته باید مقداری رطوبت در ماشین جوجه کشی وجود داشته باشد تا از تلفات جنین جلوگیری به عمل آید. اگر رطوبت ماشین کم باشد تبخیر سریع تر و وسعت کیسه هوا ی داخل تخم بیشتر می شوذد و در نتیجه نوک جوجه زودتر به اتاقک هوا می رسد و اگر رطوبت زیاد باشد کیسه هوا دیر تر از زمان معمول وسعت می یابد و جوجه قادر به تنفس نخواهد بود.
طول دوره جوجه کشی با کم یا زیاد شدن رطوبت متفاوت است . هر چه رطوبت زیاد تر باشد زمان خروج جوجه ها از تخم زود تر است . نوسان درر رطوبت باعث کوچک شدن جوجه ها و احتمالا بروز حالات غیر طبیعی در بدن می شود.
رطوبت دستگاه جوجه کشی به حرارت آن بستگی دارد . حرارت ماشین ۷/۳۷ درجه سانتی گراد اکسیژن آن ۲۰ درصد غلظت گاز کربنیک ۵/۰ درصد و سرعت حرکت هوا ۱۲ سانتی متر در هر دقیقه باشد بهترین راندمان جوجه دهی در رطوبتی معادل ۶۱ درصد خواهد بود.
میزان رطوبت در ماشین های جوجه کشی در ۱۸ روز اول دوره جوجه کشی ۶۰ درصد و در ۳ روز آخر ۷۰ تا ۷۵ درصد توصیه می شود. در ماشین های جوجه کشی کوچک با گذاشتن ظروف اضافی در داخل دستگاه جوجه کشی و یا ایجاد بخار آب رطوبت زیادی را تامین می کنند ولی در ماشین های بزرگ که ستر و هچر از یکدیگر جدا هستند رطوبت در ستر به طور اتوماتیک بالا تر از تخم مرغ است.
میزان رطوبت ماشین جوجه کشی به سرعت تهویه بستگی دارد هر چه تهویه سریعتر باشد رطوبت ماشین کمتر خواهد بود . با اندازه گیری اندازه کیسه هوا و وزن تخم مرغ ها می توان به چگونگی رطوبت ماشیتن پی برد . اگر کاهش در وزن تخم مرغ زیاد تر و یا کمتر از حد معمول باشد و یا کیسه هوا خیلی بزرک یا کوچک باشد نا مناسب بودن رطوبت در ماشین را نشان می دهد.
تهویه در دستگاه جوجه کشی اتوماتیک :
جنین برای رشد خود نیاز به اکسیژن دارد .در طول دوره جوجه کشی اکسیژن مورد نیاز جنین از طریق منافذ موجود در پوسته تخم مرغ انجام می گیرد و از همین منافذ گاز کربنیک تولید شده خارج می گردد.
غلظت اکسیژن لازم برای رشد جنین حدود ۲۱ درصد است . کاهش اکسیژن سبب کاهش میزان راندمان جوجه کشی می شود . به ازای یک درصد کاهش درغلظت اکسیژن ماشین جوجه کشی حدود ۵ درصد از میزان راندمان جوجه کشی کاسته می شود. به نظر می رسد جنین تحمل ازدیاد اکسیژن را بهتر از کمبود آن دارد . در طول جوجه کشی جنین به ۴۶۱۷ سانتی متر مکعب اکسیژن نیازمند است و در همین مدت ۳۸۶۴ سانتی متر مکعب گاز کربنیک را خارج می سازد.
افزایش ارتفاع به علت کاهش فشار اکسیژن سبب کم شدنت درصد راندمان جوجه کشی می شود. بر اساس گزارشات موجود درصد جوجه دهی در ارتفاع ۲۴۰ پا حدود ۸۵ درصد می باشد در صورتی که درر ارتفاع ۷۱۶۰ پا این مقدار به حدود ۶۴ درصد کاهش می یابد .
گاز کربنیک موجود در اطرافغ تخم مرغ ها سبب کاهش درصد جوجه دهی می شود . اگر غلظت گاز کربنیک به ۵ درصد برسد جوجه دهی به صفر خواهد رسید . غلظت گاز کربنیک در ماشین های جوجه کشی نبایستی بیشتر از ۵/۰ درصد باشد .
برای تهویه کامل ماشین جوجه کشی لازم است که تهویه اتاق استقرار ماشین های جوجه کشی به طور مطلوب انجام گیرد. هر ۱۰۰ تخم مرغ به ۲۷/۰ متر مکعب هوا در ساعت نیاز دارد .
در اوابل دوره جوجه کشی اکسیژن کمتر مورد نیاز است و به تدریج این نیاز افزایش پیدا می کند . تهویه ماشین های جوجه کشی از طریق دریچه هائی که در اطراف ماشین نصب شده انجام می گیرد.
کلمات مرتبط :
جوجه کشی، دستگاه جوجه کشی، ماشین جوجه کشی،جوجه کشی از کبک،تهویه جوجه کشی، حرارت دستگاه جوجه کشی، تامین رطوبت دستگاه جوجه کشی، جوجه کشی مصنوعی،
