افزایش رشد پرندگان

اخیراً بیشتر شرکتهای اصلاح نژاد کننده از طریق شجرهٔ پرندگان بازدهٔ خوراک را برآورد می کنند. که در طی مدت زمانی که انتخاب شدید برای افزایش سرعت رشد صورت گرفته، بازدهٔ خوراک جوجه های گوشتی به شدت بهبود یافته است.

تا حدزیادی این بهبود در بازدهٔ غذایی به علت کاهش سن برای رسیدن به وزن مشخص میباشد که علت این امر کاهش استفاده از خوراک مصرفی برای تأمین نیاز نگهداری و استفادهٔ مستقیم آن در جهت رشد می باشد. در هر حال وراثت پذیری بازدهٔ خوراک حدود ۰/۲۵ است بنابراین پیشرفت با انتخاب مستقیم برای این صفت نسبتاً ضعیف است. پرنده های با وزن و سن یکسان می توانند بازدهٔ خوراک متفاوتی داشته باشند. تفاوت بازده مستقل از وزن برای سن مشخص است که احتمالا به دلیل تفاوت قابلیت هضم یا قابلیت سوخت و ساز مواد مغذی، تفاوت در ترکیب لاشه ( چربی بیشتر منجر به کاهش بازدهٔ خوراک ) یا از دست دادن حرارت بیشتر بدلیل پر در آوری ضعیف تر یا فعالیت بیشتر می باشد. اندازه گیری بازدهٔ غذایی در عمل بسیار مشکل است. برای انتخاب پرنده ها میبایست در جایگاه های انفرادی کوچک قرار گرفته و مقدار خوراک مصرفی در طی یک دورهٔ ۱۰ الی ۱۶ روزه اندازه گیری شود. همچنین بدین منظور می توان پرنده ها را در قفس نگهداری کرد. جوجه های گوشتی که در قفس پرورش می یابند رشد آهسته تری نسبت به پرنده هایی که بر روی بستر پرورش می یابند دارند. در روند انتخاب ژنتیکی، پرنده هایی که از لحاظ صفت مربوطه عملکردی بالاتر از میانگین دارند انتخاب می شوند، بنابراین حتی در پرنده هایی که در قفس پرورش می یابند میزان رشد نسبی یا بازدهٔ غذایی قابل تمایز است. همان طوریکه قبلاً شرح داده شد، برنامه های اصلاح نژاد بر اساس شجره نامه، می بایست تعادلی بین صفات رشد و تولیدمثلی برقرار نماید. همبستگی منفی بین صفات رشد و صفات تولید مثلی مانند تعداد تخم مرغ تولید شده و باروری وجود دارد.

تا حد زیادی ما می توانیم این مشکل را به وسیلهٔ ممانعت از رسیدن مرغ های مادر به ظرفیت ژنتیکی رشد با استفاده از روش هایی مانند محدودیت فیزیکی خوراک رفع نمائیم. با سنگین تر شدن خروس ها میزان منی آنها افزایش مییابد. اما عموماً این منی حاوی اسپرم های مرده یا غیر طبیعی می باشد که دارای میزان سوخت و ساز پائین تر و تحرک کمتر می باشند. همچنین در خروس های سنگین تر تمایل جنسی کاهش مییابد. در مرغ ها ارتباط مثبتی بین اندازهٔ بدن و تخمکگذاری نامنظم و سندرم تخم مرغ ناقص وجود دارد. تخمک گذاری نامنظم منجر به رها شدن همزمان چندین تخمک می شود یعنی اینکه ۲ یا تعداد بیشتری تخم از تخمدان در یک زمان آزاد می شود. وجود دو تخم در مجرای تخمدان می تواند منجر به تولید تخم مرغهاى دو زرده یا تخم مرغهای فرورفته شود که این دو نوع تخممرغ در صورت بارور بودن میزان جوجه در آوری را کاهش می دهند.

اگر چند تخمک به طور همزمان رها شود بعضی تخمها به طور کامل در محل ورودی مجرای تخمدان قرار نگرفته و به داخل حفرهٔ بطنی افتاده و منجر به عفونت پردهٔ صفاق می شوند. همچنین در مرغ های مادر سنگین نقایص پوسته مانند پوستهٔ زبر، رسوب کلسیم زیاد، کاهش رنگدانه ها و غیره، شیوع بالایی دارد که تمام این موارد سبب کاهش قابلیت جوجه در آوری می شوند. بنابراین خطوط مادری در برنامهٔ شجره می بایست به دقت انتخاب شده بطوریکه این مشکلات تولید مثلی به حداقل کاهش یابد. همچنین اندازهٔ تخم مرغ یک خصوصیت مهم می باشد زیرا این صفت روی اندازهٔ جوجه و در نتیجه بر سرعت رشد جوجهٔ گوشتی تجاری تأثیر دارد. در طول دورهٔ جوجه کشی اندازهٔ تخم مرغ روی سرعت از دست دادن رطوبت مؤثر است زیرا این خصوصیت با سطح تخم مرغ ارتباط دارد.

دستگاه جوجه کشی 840 تایی درنا 4
دستگاه جوجه کشی درنا ۴

بنابراین، ثبات اندازهٔ تخم مرغ در مرغ های مادر تجارتی بسیار مهم است. اکثر خصوصیات تخم مرغ با اندازهٔ بدن مرغ، در زمان بلوغ ارتباط دارند. این بدین معنی است که وادار کردن پرندهٔ با جثهٔ کوچک به تولید تخم مرغ هایی با اندازهٔ بهینه بسیار مشکل است، در حالیکه در پرنده های بسیار سنگین، مشکل اصلی تعدیل اندازهٔ تخم مرغ در اواخر دورهٔ تولید میباشد.   به ماندگاری به عنوان یک خصوصیت مهم جوجه های گوشتی و مرغ های مادر بالغ اشاره شده است و باید ذکر نمود که پایهٔ ژنتیکی برای مقاومت به بعضی از بیماری ها وجود دارد. مقاومت ژنتیکی به بیماریها به همراه قرنطینه، ریشه کنی و برنامهٔ واکسیناسیون یا درمان، پایه و اساس مدیریت بهداشت در پرورش جوجه های گوشتی می باشد. وراثت پذیری مقاومت به بیماری های خاص کاملاً بالا است، به عنوان مثال میزان وراثت پذیری بیماری مارک حدود ۰/۵ تا ۰/۹ است. اما وراثت پذیری ماندگاری عمومی در پرنده های جوان کاملاً پائین در حدود ۰/۰۱ میباشد. در عمل انتخاب برای مقاومت به بیماریها بسیار مشکل است زیرا این عمل ضرورتاً آزمون نتاج یا خویشاوندان و مبارزه این پرنده ها با عوامل بیماریزا را شامل می شود. واضح است که چنین آزمونی باید تحت قرنطینهٔ کامل صورت گیرد. در پستانداران جنس نر تعیین کنندهٔ جنسیت در نتاج می باشد. اما در پرندگان وضعیت برعکس است وژنوتیپ مرغ تعیین کنندهٔ جنسیت در جنین میباشد. کروموزومهای جنسی معمولاً به صورت Z و W مشخص می شوند، خروسها هموزیگوت (ZZ) و مرغ ها هتروزیگوت ( ZW)می باشند.

در مرغ ها گاهی اوقات -Z به جای ZW نوشته می شود. تفاوت در کروموزومهای جنسی به عنوان یک مزیت در تعیین جنسیت پرنده و یا دستکاری بعضی صفات دیگر می تواند مورد استفاده قرار گیرد. وجود پرهای با رنگ متفاوت در خروس ها و مرغ ها، روش عمومی تعیین جنسیت ظاهری در تلاقی های متداول در پرنده ها میباشد. مثالی از این روش، استفاده از ژن رنگ پر طلایی و نقرهای میباشد. رنگ نقرهای (S) نسبت به طلایی (S) غالب می باشد، این بدین معنی است که اگر پرندهای حاوی ژن نقرهای در یک یا ۲ جفت کروموزوم باشد رنگ پرهای آن نقرهای خواهد بود. پرنده ای با ۲ ژن غالب نقرهای هموزیگوت نقرهای (SS) نامیده می شود. اگر پرنده حامل ژن نقرهای روی یک کروموزوم و طلایی روی کروموزوم دیگر باشد هتروزیگوت (Ss) نامیده می شود. که در این حالت رنگ پرهای پرنده بدلیل غالب بودن ژن نقرهای (یا مغلوب بودن ژن طلایی ) به رنگ نقرهای خواهد بود. وقتی این ژنها روی کروموزوم های جنسی باشند می توان از وضعیت غالب و مغلوبی، جنسیت نتاج را تمایز داد.

 

پیشنهادات میکنیم مطالب زیر را در نیز در مورد  جوجه کشی مطالعه نمایید: