تغذیه مناسب پرندگان زینتی در خانه کدام است ؟
پرندگان زینتی، به خاطر داشتن ظاهر زیبا و جذاب و استعدادهای مختلف نظیر تقلید، سخنگویی و بازیگوشی از سوی افراد مختلفی در منزل پرورش داده میشوند. پرنده هایی همچون کاسکو، عروس هلندی، مرغ عشق، قناری، کبوتر، قرقاول، طاووس، فنچ و … از معروف ترین و محبوب ترین پرندگان زینتی می باشند که علاوه بر پرورش دهندگان خانگی بسیاری از افراد به منظور فروش و کسب درامد آنها را پرورش میدهند.
در مقایسه با مرغان محلی پرورش پرنده های زینتی نیاز به توجه بیشتری دارد. مقوله تغذیه پرندگان زینتی یکی از مهمترین مباحثی است که هر فرد پرورش دهنده باید به خوبی با آن آشنا باشد تا بتواند پرنده خود را به نحو احسن تغذیه نماید. در این نوشتار شما را با طریقه تغذیه دستی پرندگان زینتی و جوجه های آن آشنا خواهیم کرد.
اهمیت تغذیه صحیح بر سلامت پرندگان زینتی
تغذیه صحیح یکی از اساسی ترین نیازهای پرنده های زینتی برای زنده ماندن می باشد. زیرا تغذیه غیر اصولی و یا سوء تغذیه در پرنده های زینتی پیامدهای منفی زیادی به همراه دارد که در بسیاری از موارد باعث مرگ آنها میشود.
تضعیف بدنی و آسیب پذیر بودن در برابر بیماری های مختلف، افسردگی، تولید تخم های نطفه دار ضعیف یا تخم های پوچ و بی نطفه، ریزش پر در قسمت های مختلف و از دست دادن ظاهر زیبا و رشد بسیار آهسته و کند از مهمترین عوارض تغذیه ناقص و نامناسب در پرنده های زینتی می باشد.
لذا ضروری است که فرد پرورش دهنده برای تغذیه پرندهای زینتی خود از یک برنامه غذایی کامل و غنی از مواد ویتامینه و معدنی استفاده کند. اگر غذای دریافتی پرندگان زینتی از تنوع کافی برخوردار باشد و به لحاظ مواد مغذی و مقوی بالانس شده باشد، پرنده بسیار شاداب و فعال تر خواهد بود. همچنین پرنده های زینتی که از جیره غذایی کامل تر و متنوع تر برخوردار می باشند، طول عمر بسیار بیشتری دارند.
تغذیه جوجه های پرندگان زینتی
تغذیه جوجه ها بسیار حساس تر و به مراتب سخت تر از پرنده بالغ میباشد. در برخی از موارد پیش آمده که جوجه ها، والدین خود را از دست داده و یا اینکه پرنده های مولد جوجه های خود را رها نموده اند. همچنین در برخی اوقات فرد پرورش دهنده با استفاده از تخم های نطفه دار و دستگاه جوجه کشی اقدام به پرورش جوجه ها می نماید. در چنین شرایطی پرورش دهنده باید به صورت دستی تغذیه جوجه ها را انجام دهد.
جوجه ها در ابتدای رشد نیاز به دریافت جیره غذایی کامل و نرم دارند. زیرا سیستم گوارشی آنها توان هضم مواد غذایی سفت و خشک را ندارد. علاوه بر این بیشتر جوجه ها (بخصوص طوطی سانان) چینه دان کوچکی دارند و باید هر ۲ الی ۳ ساعت یکبار تغذیه شوند.
غذای دریافتی جوجه ها در هفته های اول باید پروتئین زیادی داشته باشد تا جوجه ها توان لازم برای رشد را داشته باشند. به منظور تغذیه دستی جوجه ها باید از سرنگ و غذای کودک (سرلاک با پروتئین زیاد) استفاده شود. یکی دیگر از غذاهای مورد استفاده برای تغذیه جوجه ها، پلت های تجاری می باشد
. در خصوص تغذیه جوجه های زینتی، باید دقت شود که بسیاری از جوجه ها غذای گرم را ترجیح میدهند.
تغذیه جوجه ها با سرلاک
برای تغذیه جوجه ها با سرلاک مراحل زیر را انجام دهید:
۱. در ابتدا تمامی وسایل از جمله سرنگ و لوله مورد استفاده، ظرف غذا و دیگر لوازم مورد استفاده را خوب شست شو دهید تا هیچ نوع آلودگی میکروبی و یا ویروسی در وجود نداشته باشد.
۲. به مقدار کافی به پودر سرلاک، آب گرم و تمیز اضافه کنید و مخلوط به دست آمده را خوب هم بزنید. دقت داشته باشید که غذا باید نرم و گرم باشد. درجه حرارت مطلوب برای مخلوط سرلاک جوجه ها ۳۷ الی ۴۰ درجه سانتی گراد است.
۳. داخل سرنگ را با مخلوط به دست آمده پر نمایید. غذا باید به اندازه کافی آبکی و نرم وگرم باشد تا توسط سرنگ بتوانید آن را به دهان جوجه منتقل کنید.
۴. جوجه را به آرامی بر روی حوله ای نرم قرار دهید و سپس با احتیاط با انگشتان دست پشت و سر جوجه را در کف دست بگیرید.
۵. اگر جوجه تمایلی به باز کردن نوک خود نداشته باشد، کافی است تا سرنگ را به آرامی به نوک او بزنید. در این صورت جوجه دهانش را باز خواهد کرد.
۶. سپس سرنگ را بسیار آهسته فشار دهید تا غذا به داخل دهان جوجه ریخته شود.
۷. در قسمت پایین سینه جوجه ها چینه دان آنها قابل مشاهده است. متوجه خواهید شد که با غذا خوردن چینه دان جوجه حالت ورم به خود میگیرد. می بایست بسیار احتیاط نمایید و بیش از حد غذا به جوجه ندهید.
دقت داشته باشید که بسیاری از جوجه ها با اینکه چینه دان آنها پر می باشد ولی همچنان دهان خود را باز نگه می دارند و شروع به جیغ کشیدن میکنند. می توانید با لمس انگشت خود میزان پر بودن چینه دان جوجه را بررسی کنید.
اگر با لمس چینه دان احساس کردید ماده سختی در آن وجود دارد، کمی آب گرم به جوجه بدهید و با انگشتان خود به آرامی چینه دان او را ماساژ دهید تا غذای سفت شده در داخل چینه دان نرم و هضم شود. برای جلوگیری از این امر اضافه نمودن آب کافی به پودر سرلاک بسیار اهمیت دارد. هم اینکه در بسیاری از موارد پودر سرلاک ته نشین شده و سفت میشود. لذا قبل از مصرف آن را خوب هم بزنید.
چینه دان جوجه ها معمولا هر ۲ الی ۳ ساعت یکبار خالی میشود. بنابراین پرورش دهنده باید دوباره به میزان لازم به جوجه ها غذا بدهد. در هفته های سوم و چهارم نیز معمولا هر ۴ و یا ۵ ساعت یکبار جوجه ها به غذا خوردن نیاز پیدا میکنند. نباید فراموش شود که محل نگه داری جوجه ها باید حرارت مطلوب را داشته باشد.( گرمای بیش از حد باعث دهیدراته شدن جوجه ها میشود.)
بیشتر جوجه های بعد از هفته پنجم به روزی ۳ الی ۴ بار غذا خوردن در روز نیاز پیدا میکنند. معمولا جوجه های طوطی سانان بعد از ۷ هفتگی با مواد غذایی و میوه ها تغذیه میشوند.
تغذیه پرنده های زینتی بالغ
برای تغذیه پرنده های زینتی بالغ، پرورش دهنده می تواند از انواع بسته های غذایی آماده و تجاری، دانه های گیاهی، انواع میوه ها و مغزها، غلات و حبوبات استفاده کند. در کنار این مواد غذایی استفاده از مولتی ویتامین نیز می تواند به تقویت بدن پرنده کمک کند.
فرد پرورش دهنده باید لیستی از غذاهای مورد علاقه پرنده زینتی خود تهیه کند و این برنامه غذایی باید متنوع باشد. دقت داشته باشید که برای تنوع برنامه غذایی هر روز از تیکه های میوه های مختلف استفاده کنید. همچنین باید در نظر داشته باشید که رژیم غذایی پرنده های زینتی نباید به یکباره تغییر پیدا کند.
از مهمترین دان هایی که پرنده های زینتی به خوردن آن علاقه دارند میتوان به تخم آفتاب گردان، ذرت، ارزن، گندم، تخم کتان و … اشاره کرد. همچنین بسیاری از پرنده های زینتی علاقه ای زیاد به جوانه ها دارند که می توانید از جوانه گندم و سایر جوانه ها برای تغذیه آنها استفاده کنید.
میوه ها و سبزیجات مختلف همچون سیب، هلو، کلم بروکلی، هلو، موز، هویچ و دیگر میوه های فصلی از خوراکی های مورد علاقه پرنده های زینتی به خصوص طوطی سانان می باشد. در این میان باید توجه نمود که میوه آووکادو برای بیشتر پرنده ها مضر است. زیرا این میوه چربی زیادی دارد و باعث بیماری های مختلفی می شود.
علاوه بر این هسته برخی از میوه ها همچون هسته سیب، گیلاس، هلو و آلو دارای اسید سیاندریک (به مقدار بسیار کم) می باشد و نباید پرنده های زینتی این هسته ها را بخورند. توصیه میشود میوه ها وسبزیجات را به صورت خرد شده در اختیار پرنده ها قرار دهید.
یکی از غذاهای بسیار محبوب پرنده های زینتی آجیل مغز خام (بادام، پسته، گردو، بادام زمین و…) می باشد که بیشتر پرورش دهندگان از آن بعنوان پاداش و تشویق پرنده استفاده میکنند. البته پرنده زینتی نباید در خوردن مغزها زیاده روی کند، زیرا آجیل ها نیز چربی زیادی دارند. برای تحریک جسمی و تقویت هوش پرنده خود می توانید مغزها را بصورت بسته در اختیار او قرار دهید تا پرنده خودش مغز آجیل را از داخل آن خارج نماید.
از دیگر خوراکی های مجاز قابل استفاده در جیره غذایی پرنده های زینتی می توان انواع غلات پخته و نرم همچون لوبیا، عدس، نخود فرنگی و … را نام برد. به هنگام پختن این مواد برای پرنده های زینتی باید دقت کنید که از نمک و روغن نباید استفاده کنید و فقط حبوبات را بصورت آب پز به آنها بدهید.
سفیده تخم مرغ آب پز نیز می تواند منبع غذایی بسیار خوبی برای تأمین پروتئین مورد نیاز پرنده های زینتی باشد.
میوه ها و غذاهای مضر برای پرنده های زینتی
به طور کلی غذای پرنده های زینتی نباید شور و روغنی و چرب باشد. زیرا به شدت مشکلات گوارشی در آنها ایجاد میکند. یکی دیگر از غذاهای ممنوعه برای پرنده های زینتی محصولات لبنی می باشد. زیرا سیستم گوارش آنها قادر به هضم لاکتوز نمی باشد. به هیچ عنوان از پفک، چیپس، پاپ کورن شور (ذرت بو داده با نمک)، سیر و پیاز خام و همچنین شکلات، کاکائو و نوشیدنی های الکل دار برای تغذیه پرنده های زینتی خود استفاده نفرمایید.
